M.Steffen
06. Gevaarlijke stoffen en Biologische agentia
 >  Lasrook, de sluipmoordenaar
Introductie

Tijdens deze toolboxmeeting besteden we aandacht aan de veiligheid rondom het lassen. Deze toolbox gaat over de blootstelling aan lasrook. We zullen stilstaan bij:

  • Wat is lasrook?
  • Wat zijn de gezondheidsrisico's bij blootstelling aan lasrook?
  • Wat zegt de Arbowet?
  • Wat doet A.Hak om de blootstelling aan lasrook te verminderen/voorkomen?
  • Wat kun jezelf doen om de blootstelling aan lasrook te verminderen/voorkomen?
Lasrook, wat is dat eigenlijk?
Lasrook is meer dan rook alleen.

Het is een verzamelterm voor de gassen die vrijkomen tijdens het lassen, vermengd met hele fijne stofdeeltjes van het smeltbad.

Ook het gebruik van toevoegmaterialen als draad en elektroden bepalen de samenstelling van de lasrook. Ten slotte bevat lasrook vaak nog deeltjes van verf, primer, vetten en oliën die zich op werkstuk bevinden.





.

Wat zijn de gevaren van lasrook op je gezondheid?

Lasrook wordt gevaarlijk op het moment dat het ingeademd wordt en in de keel en longen terecht. Direct merkbare gezondheidseffecten hiervan zijn:

  • keelklachten, oogirritaties,
  • luchtwegklachten en
  • metaaldampkoorts.


Op lange termijn kan/heeft lasrook ook gezondheidseffecten zoals:


  • o.a. longaandoeningen (b.v. bronchitis, COPD, longontsteking);
  • Daarnaast is het inademen van lasrook kankerverwekkend voor de longen
Wat zegt de Arbowetgeving?

In de Nederlandse arbeidsomstandighedenwetgeving (Arbowet) is beschreven wat de verplichtingen zijn van de werkgever en werknemer

De werkgever heeft een zorgplicht en moet in ieder geval zorgen voor:

  • Goede voorlichting en instructie over de gevaren en de maatregelen die je kunt nemen;
  • Het bijsturen op de werkplek door het organiseren van voldoende toezicht;
  • Juiste voorzieningen ter beschikking moet stellen zodanig dat wordt voldaan aan de grenswaarde;
    • Hierin wordt als grenswaarde voor lasrook 1mg/ m3 aangehouden. Dit betekent dat:

      De gemiddelde blootstelling aan lasrook op een 8-urige werkdag niet hoger mag zijn dan 1mg/m3. Omdat we dit niet op het oog kunnen bepalen is aanvullend onderzoek nodig waarbij op verschillende manieren gemeten wordt of deze wel of niet wordt overschreden.
  • Beschikbaar stellen van voorzieningen zoals een lastent en bronafzuiging;
  • Beschikbaar stellen van PBM’s:
    • Laskap (lassers)
    • Slijpkap 3m m-107 (fitters)
    • Adflo motor aangedreven ademhalingsbescherming
    • Filters

De werknemer heeft als verplichtingen:

  • De beschikbare middelen en voorzieningen te gebruiken zoals is voorgeschreven;
  • Het melden van gevaarlijke situaties;
  • Laat je goed voorlichten over lasrook en de risico’s en neem actief deel aan deze voorlichtingen.
  • Houd je aan het arbobeleid van A.Hak  en de bovengenoemde maatregelen
  • Indien er onduidelijkheden zijn, stel je vragen dan aan jouw leidinggevende

Welke voorzieningen je moet treffen is afhankelijk van situatie waarin gewerkt wordt. In deze toolbox worden enkele voorbeelden aangehaald die binnen A.Hak worden toegepast.

      Wat doet A.Hak om blootstelling aan lasrook te voorkomen?

      Bronmaatregelen
      Gevaren moeten als eerste bij de bron aangepakt te worden. Denk aan:
      Bronafzuiging in onze werkplaatsen (puntafzuiging)

      Collectieve maatregelen
      Mocht bronaanpak niet mogelijk zijn dan wordt ventilatie toegepast op de werkplek ​​​​​​​​​​/​​​ lastent.
      Voor geschikte lastenten, zie laatste kopje in deze toolbox.

      Individuele maatregelen:

      ​​​​​​​Mocht ventilatie nog steeds onvoldoende mogelijk zijn dan verzorgt A.Hak zorgt voor de benodigde beschermingsmiddelen

      Note: Ook derden moeten ademhalingsbescherming dragen wanneer werkzaamheden met blootstelling aan lasrook gedurende langere tijd.

      Wat kun jezelf doen?
      1. Controleer of de ventilatie/ afzuiging aanstaat voor aanvang werkzaamheden
      2. Zet de afzuiging op de maximale stand wanneer mogelijk (bij cellulose lassen altijd maximaal)
      3. Draag een laskap met Adflo motor aangedreven ademhalingsbescherming met minimaal P2 filter bij laswerkzaamheden aan nieuwe leidingen. P is voor stof;
      4. Bij overige werkzaamheden zal per werkzaamheid middels een schriftelijke TRA het filter moeten worden bepaald. Uitvoering TRA onder (bege)leiding van de KAM-afdeling. De uitkomst van de TRA wordt besproken door de uitvoerder met de lassers.
      5. Laskap niet te snel omhoog zetten, 5 tellen wachten tot de lasrookpluim verdwenen is, anders hoge blootstelling aan lasrook
      6. Hou je hoofd voor zo ver mogelijk uit de lasrook pluim
      7. Buiseinden metallisch blank (anders wordt de lasrook schadelijker)


      Onderhoud en schoonmaken

      Onderhoud en schoonmaken PBM:

        • Controleer en vervang indien nodig: kap, hoofdband, luchtslang, gezichtsafdichting, zweetband, beschermruitjes
        • Zorg ervoor dat de motorunit elke dag opgeladen is, niet beschadigd is en check de luchtstroom
        • Inspecteer de motor unit op schade en zorg voor een goede bevestiging aan de riem.
        • Gebruik de Air flow indicator (zie gebruiksaanwijzing) om de luchtdruk te controleren.
        • Maak het geheel wekelijks schoon met een vochtige doek

      Reinigen van filters

      Hiernaast zie je een afbeelding van de laskap, onderdelen en de filters. Filters dienen periodiek te worden vervangen! Hieronder staat de frequentie opgenomen:

      • Vonkenvanger (B): wekelijks reinigen
      • Vervang filters regelmatig
      • Voorfilter (C): wekelijks - Tijdig vervangen van de voorfilter verlengt de levensduur van het deeltjesfilter (D).
      • Deeltjesfilter P3 (D): maandelijks of wanneer de filterindicator dit aangeeft of als de batterij te snel leegloopt (b.v. als het filter te vol zit)
      • Gasfilter ABE (E): dagelijks aan het begin van de werkdag (max. 4 gebruiksuren per werkdag)
        Maatregelen > Gebruik van juiste lastenten met afzuiging

        Voor het uitvoeren van laswerkzaamheden kan de inzet van lastenten noodzakelijk en gewenst zijn. Hier liggen diverse redenen aan ten grondslag: waarborgen kwaliteit, weersomstandigheden zoals wind en regen, efficiëntie – alles bij de hand, bescherming omgeving.

        Het gebruik van lastenten zorgt er echter ook voor dat lasrook tijdens het lassen niet weg kan, waardoor er in de tent te hoge concentraties aan lasrook kunnen ontstaan. Alle lastenten moeten vanaf nu minimaal voorzien van mechanische ruimtelijke afzuiging, maar dienen bij bepaalde lasprocessen aangevuld te worden met bronafzuiging.

        Hierna wordt per type tent een toelichting gegeven:

        Clustertent;
        Pyramidetent;
        Tie-in cabine;
        Lascabine.

        De tenten zijn al voorzien van mechanische afzuiging. 
        Let op: Bij Cellulose en/of een Basisch lasproces is in bronafzuiging verplicht.
        Deze dient bij het bestellen van de tent aan de materieeldienst te worden doorgegeven!

        Clustertent

        • Geschikt voor de lasprocessen:
          • Tig, Cellulose, Basisch.
        • Mechanische Afzuiging bij aflevering:
          • 3.0 mtr. x 3.0 mtr. – 2*Maico 200 mm
          • 2.0 mtr. x 2.0 mtr. – 1*Maico 200 mm
          • Maico afzuiging geleverd 220 v of 110v naar keuze

        Pyramidetent

        • Geschikt voor de lasprocessen: 
          • Tig, Cellulose, Basisch.
        • Mechanische Afzuiging bij aflevering: 
          • 2.5 mtr. x 3.0 mtr. – 2*Maico 200 mm – 220V

        Tie-in cabine

        • Geschikt voor de lasprocessen: 
          • Tig, Cellulose, Basisch, Vermaat automaat, STT/gevulde draad
        • Mechanische Afzuiging bij aflevering:
          • 3.0 mtr. x 3.0 mtr. – 4*Maico 200 mm - 220V. 
          • De afzuiging is vast gemonteerd in het aluminium dak.

        Lascabine

        • Geschikt voor de lasprocessen:
          • Tig, Cellulose, Basisch, Vermaat automaat, STT/gevulde draad
        • Mechanische Afzuiging bij aflevering:
          • 2.5 mtr. x 3.0 mtr. – 4*Maico 200 mm – 220V
          • De afzuiging is vast gemonteerd in het aluminium dak.



        Scan de volgende code met de app om deze toolbox te bekijken.